Leczenie onkologiczne jest dla wielu pacjentów niezbędne w celu zachowania życia i zdrowia. Terapia taka może nieść z sobą skutki uboczne, które obejmują zaburzenia lub całkowitą utratę płodności. Na szczęście dzisiaj istnieją już możliwości zachowania płodności, nawet jeśli przechodzisz przez leczenie nowotworu. W przeszłości nowotwory złośliwe często leczono operacyjnie.
Obecnie natomist terapia odbywa się za pomocą chemioterapii i radioterapii, które mają negatywny wpływ na płodność pacjentów. W leczeniu stosuje się leki, które niszczą zdrowe komórki wraz z komórkami nowotworowymi. Leczenie onkologiczne może zatem prowadzić do czasowej lub nawet całkowitej utraty płodności.
Jak zachować płodność przed leczeniem onkologicznym?
Ochrona męskiej płodności
Najbardziej skuteczną metodą zachowania płodności u mężczyzn jest kriokonserwacja nasienia, czyli zamrożanie i długotrwałe przechowywanie nasienia przed rozpoczęciem leczenia onkologicznego. Ważna jest współpraca centrum leczenia onkologicznego z ośrodkiem wspomaganego rozrodu, który zapewni zamrożenie nasienia i niezbędną opiekę w przyszłości.
Około 2 do 3 lat po zakończeniu leczenia onkologicznego u około 20 do 50% pacjentów dochodzi do wznowienia produkcji nasienia. Ważnymi czynnikami przywrócenia płodności są jakość nasienia przed leczeniem, rodzaj choroby nowotworowej (najgorzej rokują złośliwe guzy jąder) oraz indywidualny protokół leczenia. Powrót spermatogenezy (produkcji plemników) wymaga czasu, dlatego zalecamy wykonanie badania po około roku od całkowitego ustąpienia objawów choroby. Przed pobraniem próbki wymagana jest abstynencja seksualna przez 2-7 dni.
Jeśli test spermiogramu wykazuje prawidłowe wartości, możliwe jest zajście w ciążę poprzez współżycie. Jeśli liczba i ruchliwość plemników są niskie, wskazane jest zastosowanie jednej z metod rozrodu wspomaganego.
Ochrona kobiecej płodności
W przypadku kobiet proces kriokonserwacji jest nieco bardziej wymagający, trwa około jednego do dwóch miesięcy. Po wstępnym badaniu i konsultacji następuje stymulacja hormonalna jajników. Kobieta sama wstrzykuje sobie leki, zwykle przez 10 do 12 dni. Ostateczny proces pobrania komórek jajowych odbywa się w warunkach ambulatoryjnych w klinice i trwa zaledwie 10 minut. Dzięki znieczuleniu ogólnemu pacjentki nie odczuwają bólu i po godzinie odpoczynku mogą udać się do domu. Po zakończeniu leczenia onkologicznego wskazane jest zbadanie czynności jajników.
W zależności od ilości produkowanych komórek jajowych i innych czynników ważnych dla płodności możliwa jest ciąża poprzez stosunek płciowy lub zastosowanie metod wspomaganego rozrodu. Ogólnie można powiedzieć, że ciąża nie powinna wystąpić wcześniej niż po 1 roku od zakończenia leczenia przy dobrym stanie zdrowia pacjentki. Jednocześnie, jeśli zwlekasz zbyt długo, szanse na urodzenie dziecka maleją, ponieważ czynność jajników, które zostały uszkodzone przez leczenie choroby nowotworowej, może wygasnąć.
Kriokonserwacja u kobiet będzie refundowana przez firmy ubezpieczeniowe
Zamrożenie komórek jajowych jest znacznie droższe niż zamrożenie plemników. Wspaniałą wiadomością jest jednak to, że od stycznia 2022 r., dzięki nowelizacji ustawy, wydatki te może pokrywać ubezpieczenie zdrowotne. Czy można zachować płodność nawet po leczeniu onkologicznym? Jeśli Twoja płodność ucierpiała po leczeniu onkologicznym i nie masz zamrożonych komórek jajowych lub plemników, nadal masz szansę zostać rodzicem dzięki darowanemu nasieniu, darowanym komórkom jajowym lub zarodkom. Możesz zapoznać się z konkretnymi metodami i opcjami leczenia komórkami od dawców na naszej stronie internetowej.
Czeka Cię wymagające leczenie i chcesz zabezpieczyć swoją płodność w przyszłości? Skontaktuj się z naszymi koordynatorkami leczenia, które udzielą wszelkich niezbędnych informacji na temat kriokonserwacji komórek jajowych i nasienia w Klinice Unica.
